دوره 4، شماره 12، بهار 1400، صفحات 61 - 40

نویسندگان : محمدسعید امینی * ¹ ، سعید نیکوسخن ²

چکیده :
قبل از شروع حفاری، معمولا تنش‏های موجود در سازند در وضعیت تعادل استاتیکی بوده و مقدار بسیار کمی جابه‏جایی، با فرض عدم فعالیت لرزه‏ای در اطراف سازند، وجود خواهد داشت. در چنین حالتی سه تنش اصلی به عنوان تنش‏های برجا شناخته می‏شود. بعد از حفاری، تنش‏های استاتیکی آشفته شده و موجب ناپایداری سازند و تغییر در تنش‏های برجای موجود در اطراف چاه را نشان می‏دهد. تعیین این تنش‏ها، اولین مرحله در فرآیند تحلیل پایداری دیواره چاه می‏باشد. تحلیل پايداری چاه روشي برای بهبود اقتصادی عملیات حفاری است، به منظور جلوگیری از ريزش ديواره چاه ناشي از گسیختگي برشي و شکاف هیدرولیکي ناشي از شکست کششي، طراحي فشار گل بايد با دقت انجام شود. در این مقاله به تحلیل پایداری یک چاه نفت در مناطق نفتی ایران با استفاده از روش عددی نرم‏افزار کامسول پرداخته شده است. هدف از این شبیه‏سازی به دست آوردن جابه‎‏جایی اطراف چاه، تغییرات سرعت و فشار سیال در درون مخزن و فشار ته‏چاهی بهینه است. با توجه به نتایج بدست آمده در تحلیل پایداری چاه مورد نظر، پیش‏بینی تابع‏های شکست نشان می‏دهد که بیشترین پتانسیل ناپایداری در اطراف دهانه چاه می‏باشد. احتمال ناپایداری در اطراف دهانه چاه با افزایش فشار ته چاهی کاهش می‏یابد. این امر بیانگر آن است که افزایش دبی باعث کاهش فشار ته چاهی می‏شود، بنابراین ناحیه ناپایداری در اطراف دهانه چاه افزایش خواهد یافت.

کلمات کلیدی :
تحلیل پایداری، چاه نفت، نرم‏افزار کامسول، فشار ته چال، تنش، جابه‏ جایی، کرنش