تحلیل محتوای دیالوژیکی فیلم 12 مرد خشمگین (1957)
دوره 7، شماره 24، بهار 1403، صفحات 48 - 59
1 کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی بروجرد
2 کارشناسی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان شهید مقصودی همدان
چکیده :
دیالوگ با ظرفیت خود می تواند در حوزه عمومی (سپهر عمومی) شکل بگیرد و آن را بازتولید کند. دیالوگ عمل ارتباطی و تجربه یکدیگر بین دو یا چندین فرد که به شکل بیان و نوشته ، جریان و ایده و معانی را به قصد مفاهمه و روشنگری در فضای مشترک و خالی از سلطه و در شرایط برابر و محترمانه انتقال می دهند. سپهر عمومی امکانی در زندگی جمعی انسان هاست که با تحقق آن، افراد جامعه می توانند از طریق یکدیگر به سخن آیند و با مفاهمه به امر عمومی توجه کنند، و آن را مورد بحث و گفت¬و¬گو قرار دهند. در سپهر عمومی افراد در وضعیتی آزاد، دور از تحمیل ها و اجبارها، امر عمومی را مورد بحث و نظریات یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهند، و بدین وسیله، امکان رسیدن به یک توافق جمعی واقعی را به حداکثر می رسانند (پدرام،1388: 23). اتاق هیئت منصفه در فیلم 12 مرد خشمگین مثالی برای سپهر عمومی است. دیالوگی در این محیط شکل می گیرد که افراد بدون سلطه بر یکدیگر با روی آوردن به هم، به مفاهمه می رسند. بررسی مولفه¬های گفت¬و¬گویی و ضد گفت¬و¬گویی این فیلم می تواند بعنوان مثالی عینی در مبحث دیالوگ به ما یاری رساند. برای بررسی دیالوگ های این فیلم از روش تحلیل محتوای تجمعی (کیفی و کمی) استفاده گردیده است تا همزمان از مزایای هر دو روش استفاده گردد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دیالوگ های فیلم 12 مرد خشمگین است که مورد بحث در قالب هیئت منصفه دادگاه می باشد. در ادامه قابل ذکر است که واحد ثبت در این پژوهش دیالوگ هر شخص می باشد. یافته ها حاکی از آن است که در مجموع شاخص های گفت و گویی با 84% بیش از شاخص های ضد گفت و گویی با 16% تکرار شده اند. در بين شاخص هاي گفتگويي، شاخص "حفظ آرامش و خويشتنداري و پرهیز از شتاب/ دعوت به حفظ آرامش و رواداري" پرتكرارترين شاخص مشاهده شده بوده است. در مجموع، اصل "صداقت و صراحت" نيز بيش از ساير مفاهيم گفتگويي به كار گرفته شده است. از طرفي شاخص مربوط به "كمالپذيري و اميدواري/ گوش دادن و تعليق" به نسبت كمتر مشاهده شده است. در بین شاخص های ضد گفتگویی نیز شاخص "جوسازي و تنش افزايي/ تحريك و تقسیم بندی و جدا سازی/ رویارویی/ اغراق/ فاجعه سازی/ استفاده از عبارات با بار ارزشي" بیش از بقیه تکرار شده است. در مجموع، اصل " تنافر و خشونت " نيز بيش از ساير مفاهيم ضد گفتگويي به كار گرفته شده است. از طرفی شاخص مربوط به " افتراق و چندپارگي" به نسبت کمتر مشاهده می شود.
دیالوگ با ظرفیت خود می تواند در حوزه عمومی (سپهر عمومی) شکل بگیرد و آن را بازتولید کند. دیالوگ عمل ارتباطی و تجربه یکدیگر بین دو یا چندین فرد که به شکل بیان و نوشته ، جریان و ایده و معانی را به قصد مفاهمه و روشنگری در فضای مشترک و خالی از سلطه و در شرایط برابر و محترمانه انتقال می دهند. سپهر عمومی امکانی در زندگی جمعی انسان هاست که با تحقق آن، افراد جامعه می توانند از طریق یکدیگر به سخن آیند و با مفاهمه به امر عمومی توجه کنند، و آن را مورد بحث و گفت¬و¬گو قرار دهند. در سپهر عمومی افراد در وضعیتی آزاد، دور از تحمیل ها و اجبارها، امر عمومی را مورد بحث و نظریات یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهند، و بدین وسیله، امکان رسیدن به یک توافق جمعی واقعی را به حداکثر می رسانند (پدرام،1388: 23). اتاق هیئت منصفه در فیلم 12 مرد خشمگین مثالی برای سپهر عمومی است. دیالوگی در این محیط شکل می گیرد که افراد بدون سلطه بر یکدیگر با روی آوردن به هم، به مفاهمه می رسند. بررسی مولفه¬های گفت¬و¬گویی و ضد گفت¬و¬گویی این فیلم می تواند بعنوان مثالی عینی در مبحث دیالوگ به ما یاری رساند. برای بررسی دیالوگ های این فیلم از روش تحلیل محتوای تجمعی (کیفی و کمی) استفاده گردیده است تا همزمان از مزایای هر دو روش استفاده گردد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دیالوگ های فیلم 12 مرد خشمگین است که مورد بحث در قالب هیئت منصفه دادگاه می باشد. در ادامه قابل ذکر است که واحد ثبت در این پژوهش دیالوگ هر شخص می باشد. یافته ها حاکی از آن است که در مجموع شاخص های گفت و گویی با 84% بیش از شاخص های ضد گفت و گویی با 16% تکرار شده اند. در بين شاخص هاي گفتگويي، شاخص "حفظ آرامش و خويشتنداري و پرهیز از شتاب/ دعوت به حفظ آرامش و رواداري" پرتكرارترين شاخص مشاهده شده بوده است. در مجموع، اصل "صداقت و صراحت" نيز بيش از ساير مفاهيم گفتگويي به كار گرفته شده است. از طرفي شاخص مربوط به "كمالپذيري و اميدواري/ گوش دادن و تعليق" به نسبت كمتر مشاهده شده است. در بین شاخص های ضد گفتگویی نیز شاخص "جوسازي و تنش افزايي/ تحريك و تقسیم بندی و جدا سازی/ رویارویی/ اغراق/ فاجعه سازی/ استفاده از عبارات با بار ارزشي" بیش از بقیه تکرار شده است. در مجموع، اصل " تنافر و خشونت " نيز بيش از ساير مفاهيم ضد گفتگويي به كار گرفته شده است. از طرفی شاخص مربوط به " افتراق و چندپارگي" به نسبت کمتر مشاهده می شود.
کلمات کلیدی :
دیالوگ، گفت و گو ، فیلم 12 مرد خشمگین، تحلیل محتوا
دیالوگ، گفت و گو ، فیلم 12 مرد خشمگین، تحلیل محتوا
